Πέντε, ριζοσπαστικές, όπως τις χαρακτηρίζει, τομές προτείνει στο πρόγραμμα του ο ΣΥΡΙΖΑ για το Δημόσιο. Περιλαμβάνουν:
-ενίσχυση των αρμοδιοτήτων στον αντίποδα της λογικής του «μικρότερου κράτους»,
-ανάδειξη του ανθρώπινου δυναμικού του
-αναβάθμιση του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης (ΕΚΔΔ),
-ενίσχυση του ελεγκτικού ρόλου του κράτους με εφαρμογή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης αλλά και
-κατοχύρωση του δικαιώματος του πολίτη στην ελεύθερη πρόσβαση σε όποια πληροφορία ή περιεχόμενο παράγεται ή διακινείται από δημόσιους φορείς ή ακόμα και από φορείς που έχουν δημόσια χρηματοδότηση επί ποινή ακυρότητας της πράξης.
Παράλληλα στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ τονίζεται ότι ο Καλλικράτης πρόκειται να αντικατασταθεί με μία νέα αρχιτεκτονική, με νέο θεσμικό πλαίσιο που θα προσδιορίζει με σαφήνεια τις αρμοδιότητες κάθε επιπέδου και θα προβλέπει με ακρίβεια την κατανομή των απαιτούμενων πόρων και των αντίστοιχων επενδυτικών μέσων.
ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΟΤΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΕΞΗΣ
Θεσμική και δημοκρατική ανασυγκρότηση του Κράτους και της Δημόσιας Διοίκησης
Κράτος
Ο νεοφιλελεύθερος μετασχηματισμός του κράτους στις τελευταίες τρεις δεκαετίες, που στη χώρα μας εφάρμοσε το παλιό πολιτικό σύστημα Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ, συνδέεται με την αναδιάρθρωση των κοινωνικών σχέσεων εξουσίας και την αλλαγή των ταξικών συσχετισμών προς όφελος του κεφαλαίου, με αφορμή τις συνέπειες της ανεξέλεγκτης παγκοσμιοποίησης. Η ιδιωτικοποίηση δημόσιων υπηρεσιών, η μείωση των κοινωνικών δαπανών, η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων και η παράλληλη δημιουργία αγορών και πεδίων κερδοφορίας στον ίδιο το δημόσιο τομέα, που είναι οι προσδιοριστικοί παράγοντες του νεοφιλελεύθερου μετασχηματισμού του κράτους, συγκροτούν σαφείς πολιτικές επιλογές για την ενίσχυση, διασφάλιση και επέκταση των όρων της καπιταλιστικής συσσώρευσης. Ωστόσο, οι διαδικασίες νεοφιλελευθεροποίησης προϋποθέτουν και συνεπάγονται το αυταρχικό κράτος στο κοινωνικοπολιτικό πεδίο. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα των Μνημονίων, το κράτος της κρίσης αποκαλύπτει καθημερινά τον παραδοσιακά ταξικό χαρακτήρα του και τον αρνητικό συσχετισμό δυνάμεων που έχει ενσωματώσει για τον κόσμο της εργασίας. Ένα συσχετισμό δυνάμεων τον οποίον επιβάλλει με την ολοένα και πιο έντονη χρήση των κατασταλτικών μηχανισμών του. Για τον ΣΥΡΙΖΑ, ο δημοκρατικός μετασχηματισμός του κράτους είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με τον ταξικό αναπροσανατολισμό των δημόσιων πολιτικών του. Η σταδιακή απαγκίστρωση από τις επαχθέστερες ρυθμίσεις του νέου Μνημονίου για τον κόσμο της μισθωτής εργασίας, τους συνταξιούχους, τους μικροεπαγγελματίες και τους αγρότες και η θεμελίωση ενός κράτους καθολικών κοινωνικών εγγυήσεων, με την αναδιαπραγμάτευση με βάση επεξεργασμένα ισοδύναμα μέτρα που θα επιβαρύνουν τα μεγάλα εισοδήματα και τη διαπλεκόμενη οικονομική ολιγαρχία, θα αντιστρέψει μεσοπρόθεσμα το συσχετισμό δυνάμεων προς όφελος της εργασίας. Τα Μνημόνια δεν δημιούργησαν μόνο κοινωνική εξαθλίωση και ανθρωπιστική κρίση, αλλά και μια γενικευμένη κατάπτωση των θεσμών και της αξιοπιστίας της πολιτικής. Για το λόγο αυτό χρειάζεται μια συνολική επανεκκίνηση του πολιτικού συστήματος, με νέους θεσμούς που θα προστατεύουν τα δικαιώματα και θα ενισχύουν τη συμμετοχή των πολιτών στον έλεγχο και στην άσκηση της εξουσίας. Θα κατοχυρώσουμε τον κοινωνικό χαρακτήρα της πολιτείας, σε αντίθεση με το νεοφιλελεύθερη απορρύθμιση, με κύριο όπλο την εισαγωγή θεσμών άμεσης δημοκρατίας και λογοδοσίας, όπως το δημοψήφισμα λαϊκής πρωτοβουλίας και το κυρωτικό δημοψήφισμα λαϊκής πρωτοβουλίας. Παράλληλα, η περιφερειακή συγκρότηση του κράτους, δηλαδή η καθολική συγκρότηση των μονάδων διοικητικής οργάνωσης σε περιφερειακό επίπεδο και η εκτεταμένη μεταφορά πόρων, εξουσιών και αρμοδιοτήτων από το κέντρο προς τους περιφερειακούς και τοπικούς δημόσιους θεσμούς θα είναι η αφετηρία για τη θεσμική ανασυγκρότησή του. 66 Η αποκέντρωση με αποτελεσματική διοίκηση και ισχυρή αυτοδιοίκηση, η επικουρικότητα, ο δημοκρατικός προγραμματισμός και ο διαρκής κοινωνικός έλεγχος είναι τα βασικά στοιχεία του σχεδιασμού μας.
Ειδικότερα στοιχεία είναι:
[α] Τα τρία επίπεδα διοίκησης της χώρας: η κεντρική διοίκηση, οι περιφέρειες και οι δήμοι.
[β] Η χάραξη των κατευθυντήριων γραμμών από την κεντρική διοίκηση, σε θέματα όπως: (i) ο καθορισμός των βασικών αναπτυξιακών στόχων, (ii) η κατάρτιση και ο συντονισμός του γενικού κοινωνικού και οικονομικού προγραμματισμού, (iii) ο εθνικός χωροταξικός σχεδιασμός, (iv) ο δημόσιος σχεδιασμός κλαδικών και χωρικών πολιτικών και (v) ο σχεδιασμός της κατανομής επενδύσεων.
[γ] Η ριζική αναδιοργάνωση της αυτοδιοίκησης. Θα αντικαταστήσουμε τον «Καλλικράτη» και θα δημιουργήσουμε νέα αρχιτεκτονική, με νέο θεσμικό πλαίσιο που θα προσδιορίζει με σαφήνεια τις αρμοδιότητες κάθε επιπέδου και θα προβλέπει με ακρίβεια την κατανομή των απαιτούμενων πόρων και των αντίστοιχων επενδυτικών μέσων.
Δημόσια Διοίκηση
Σε όλη τη μεταπολιτευτική περίοδο, η δημόσια διοίκηση λειτούργησε ως βασικός θεσμός αναπαραγωγής της διαπλοκής, της οικονομικής ολιγαρχίας και του εξαρτημένου από αυτήν παλιού πολιτικού συστήματος. Η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ διάβρωσαν τη διοίκηση με τις πελατειακές σχέσεις, τη διαφθορά και τις κλεπτοκρατικές πρακτικές, την αναξιοκρατία και το ρουσφέτι. Η υποταγή του δημόσιου συμφέροντος και του δημόσιου ήθους στα οργανωμένα μεγάλα συμφέροντα που εξυπηρετούν αυτά τα δύο κόμματα συνεχίστηκε και στα χρόνια των Μνημονίων, με την ανοχή της τρόικας. Η προοδευτική μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης θα την θέσει στην υπηρεσία των πολλών και όχι των λίγων μεγάλων συμφερόντων. Παρά τις νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες, το πρόβλημα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης δεν ήταν ποτέ το μέγεθος της, αλλά η ανορθολογική κατανομή του προσωπικού της και η κακή της οργάνωση, ως συνέπεια των πελατειακών πολιτικών. Κεντρικός στόχος της Αριστεράς είναι να ανατρέψουμε το πελατειακό σύστημα και να αναστρέψουμε την νεοφιλελεύθερη απορρύθμιση. Να φτιάξουμε μια δημοκρατική, και αποτελεσματική δημόσια διοίκηση, μοχλό για την ανασυγκρότηση της οικονομίας της χώρας. Ήδη, δώσαμε συγκεκριμένα και αξιόπιστα δείγματα γραφής για την πολιτική μας: καταργήσαμε την πολιτική επιστράτευση ως απεργοσπαστικό μηχανισμό. Εξορθολογίσαμε το πειθαρχικό δίκαιο των δημοσίων υπαλλήλων και ενισχύσαμε την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, ως μέσο βελτίωσης της αποτελεσματικότητας και καταπολέμησης της διαφθοράς. Ξεκινήσαμε τη μάχη για τη βελτίωση της 67 αποτελεσματικότητας και τον εκδημοκρατισμό του κράτους. Περιορίσαμε κατά 60% τη δυνατότητα πρόσληψης μετακλητών συμβούλων στα Πολιτικά Γραφεία Υπουργών ή Αναπληρωτών Υπουργών ή Υφυπουργών, Γενικών και Ειδικών Γραμματέων. Προωθούμε νέους θεσμούς άμεσης δημοκρατίας, όπως οι γενικές συνελεύσεις διεύθυνσης και τμημάτων στις δημόσιες Υπηρεσίες. Σπάμε τα στεγανά της διαπλοκής και ενισχύουμε δικαιώματα και ελευθερίες. Επιπλέον, με τη σκληρή και επίπονη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, αποτρέψαμε προγραμματισμένες περικοπές στις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων και διασφαλίσαμε ότι το ενιαίο μισθολόγιο που θα εφαρμοστεί το 2016 θα έχει ως αφετηρία τις σημερινές αποδοχές τους. Τερματίσαμε τις απολύσεις και καταργήσαμε το θεσμό της διαθεσιμότητας. Αποκαταστήσαμε αδικίες της προηγούμενης κυβέρνησης, με την επαναπρόσληψη των σχολικών φυλάκων, των καθαριστριών του υπουργείου Οικονομικών, όπως και άλλων κατηγοριών δημοσίων υπαλλήλων σε καθεστώς διαθεσιμότητας, αλλά και με την επανασύσταση της δημοτικής Αστυνομίας. Συνεχίζουμε στο νέο δρόμο που ανοίξαμε για τη δημόσια διοίκηση μετά τις 25 Γενάρη.
Καταθέτουμε σήμερα πέντε βασικούς άξονες ριζοσπαστικών τομών για την προοδευτική μεταρρύθμισή της:
- Διοικητική πολιτική στον αντίποδα της λογικής του «μικρότερου κράτους»: Επεμβαίνουμε στον πυρήνα των αρμοδιοτήτων της διοίκησης και επανασυγκολλούμε την κατατμημένη διοικητική ύλη. Ενισχύουμε τις αρμοδιότητές της και προωθούμε την οργανική ενότητα σχεδιασμού – υλοποίησης – ελέγχου.
- Διοικητική πολιτική στηριγμένη στις γνώσεις και στον πλούτο του δημόσιου τομέα: Στηριζόμαστε στη γνώση και τη διοικητική εμπειρία των ανθρώπων που εργάζονται σήμερα στον δημόσιο τομέα. Ένας τεράστιος αριθμός δημοσίων υπαλλήλων, ένα υψηλού εκπαιδευτικού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό, με μεγάλη και σύγχρονη διοικητική εμπειρία και κατάρτιση, μένει αναξιοποίητο μέσα σε ένα διοικητικό σύστημα που υποβαθμίζεται ως προς τις αρμοδιότητές του. Το δυναμικό αυτό θα αναδειχθεί. Η δημόσια διοίκηση στην Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στους δημόσιους λειτουργούς της.
- Αναβάθμιση του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης (ΕΚΔΔ): Μετεξελίσσεται σε όργανο παραγωγής, εφαρμογής και αξιολόγησης του διοικητικού βραχίονα του κράτους. Το Κέντρο, με νέο οργανόγραμμα και αναβαθμισμένο πολιτικό ρόλο, θα είναι ο επίσημος Σύμβουλος του Κράτους σε ζητήματα Δημόσιας Διοίκησης.
- Γραφειοκρατία και Διαφθορά: Ενισχύουμε τον ελεγκτικό ρόλο του κράτους στη λειτουργία του ιδιωτικού τομέα, αλλά και του ευρύτερου ή και στενού δημόσιου τομέα. Εφαρμόζουμε την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, ιδιαίτερα στο στάδιο της χορήγησης των κάθε λογής εγκρίσεων, και την πλήρη απαγόρευση της προσωπικής επαφής ανάμεσα στη διοίκηση και το διοικούμενο στις τακτικές και περιοδικές διαδικασίες ελέγχου.
- Διαφάνεια, Ανοικτή Πρόσβαση, Αξιολόγηση: Εμπεδώνουμε την αντίληψη ότι η δημόσια διοίκηση είναι υπόλογη στους πολίτες και λειτουργεί προς το συμφέρον του κοινωνικού συνόλου. Κατοχυρώνουμε το δικαίωμα του πολίτη στην ελεύθερη πρόσβαση σε όποια πληροφορία ή περιεχόμενο παράγεται ή διακινείται από δημόσιους φορείς ή ακόμα και από φορείς που έχουν δημόσια χρηματοδότηση. Θα θεσπίσουμε με νόμο ότι κάθε άρνηση της διοίκησης ή του πολιτικού προσωπικού σε αυτό το δικαίωμα καθιστά άκυρη κάθε πράξη τους.
aftodioikisi.gr